Bài viết này sẽ hướng dẫn anh em phòng ngự trong một số tình
huống đối thủ phối hợp xuống biên và khai thác không gian phía sau lưng hậu vệ.
Đây là tình huống phòng ngự phức tạp vì có quá nhiều yếu tố
mà hậu vệ biên cần xử lý cùng lúc. Các hậu vệ sẽ vừa phải chú ý cầu thủ đối
phương, vừa phải đọc đường chuyền của đối thủ, vừa quan sát đồng đội của mình
đang ở đâu… Vậy làm sao để phòng ngự hiệu quả nhất trong tình huống này?
Ngay cả các cầu thủ phong trào bây giờ cũng am hiểu chiến
thuật thi đấu hơn hẳn vài năm trước nhờ rút ra được nhiều “bài vở” từ các đội
phủi có tiếng. Do đó các tình huống xuống biên kiểu này trở nên nguy hiểm, khó
phòng ngự cho các hậu vệ hơn rất nhiều. Chỉ cần hậu vệ do dự một tích tắc là đối
phương sẽ có cơ hội trừng phạt họ.
Sau đây chúng ta sẽ phân tích cụ thể một số tình huống mà
các hậu vệ cần phòng ngự biên thế nào cho hiệu quả.
Trong tình huống giả định này, bạn là hậu vệ cánh trái và có
cầu thủ của đối phương đang leo biên. Một tiền vệ của đối phương ở giữa sân có
bóng, anh ta không chịu áp lực nào và có thể chuyền trực tiếp cho cầu thủ chạy
cánh, chuyền bổng ra sau lưng hậu vệ hoặc chuyền vào khe giữa hậu vệ biên với
trung vệ. Nếu cầu thủ chạy cánh nhận được đường chuyền, anh ta sẽ đặt ra rất
nhiều mối đe dọa với khung thành của chúng ta. Do đó, kiểm soát cầu thủ này phải
là mục tiêu hàng đầu mà hậu vệ biên cần tính tới.
Vấn đề khó khăn nhất với chúng ta lúc này là lựa chọn vị trí
như thế nào cho chuẩn. Đâu là vị trí tốt nhất để ngăn chặn đường chuyền, kiểm
soát không gian hoặc đoạt bóng kịp thời nếu cần? Sai lầm cơ bản của nhiều anh
em là không quan tâm tới vị trí phòng ngự của mình cũng như định vị tư thế đứng
không bao quát được hết tình hình.
Giải pháp và kinh nghiệm
- Chọn vị trí
Đây là một câu hỏi rất khó trả lời bởi nó còn phụ thuộc vào
tình huống diễn ra như thế nào. Anh em phải học nó thông qua kinh nghiệm thi đấu.
Thông thường, vị trí hợp lý là khoảng 1/3 khoảng cách giữa tiền vệ có bóng và cầu
thủ chạy cánh của đối phương (tạo thành tam giác xanh như hình ở trên). Đây là
khoảng cách phù hợp để anh em có thể kiểm soát cầu thủ chạy cánh cũng như không
gian phía sau lưng mình.
Bất lợi của việc chọn vị trí này là cầu thủ chạy cánh có thể
thoải mái nhận đường chuyền ra biên của đồng đội. Tuy nhiên, ở sân 7 thì để đối
phương nhận bóng ở biên vẫn đỡ nguy hiểm hơn là để họ có bóng ở gần với khung
thành của chúng ta. Lúc này, ưu tiên hàng đầu của hậu vệ biên là cô lập cầu thủ
chạy cánh với các đồng đội của anh ta ở phía trong. Bởi nếu để anh ta đưa được
bóng vào trước cửa gôn thì đồng nghĩa chúng ta sẽ mất sự chủ động trong phòng
ngự.
Khi cầu thủ chạy cánh nhận bóng, chúng ta phải áp sát anh ta
càng sớm càng tốt, nhưng tuyệt đối không lao vào cướp bóng vội vàng vì họ chỉ cần
đẩy bóng chạy dọc biên là sẽ thoát đi mất. Nhiệm vụ của hậu vệ biên là phải gây
áp lực buộc anh ta tiếp tục đi bóng ra phía đường biên hoặc quay ngược về. Hãy
nhớ chỉ nên tranh chấp bóng hoặc thực hiện cú tắc nếu cảm thấy đối phương phạm
sai lầm để bóng vuột khỏi tầm kiểm soát.
- Định vị tư thế phòng ngự
Một sai lầm mà nhiều hậu vệ mắc phải là đứng hơi cao vì bị
hút vào quả bóng, quên cả nhìn xem cầu thủ chạy cánh đối phương đang ở đâu. Điều
này dẫn đến khả năng rất lớn là tiền vệ đối phương sẽ chuyền được quả bóng vào
khoảng trống phía sau lưng chúng ta để đồng đội băng xuống.
Sai sót này sẽ được hạn chế nếu chúng ta định vị tư thế cơ
thể hợp lý. Theo thói quen thông thường, chúng ta thường hướng cơ thể về phía
trước (hướng lên cầu môn đối phương). Ưu điểm của tư thế này là chúng ta có thể
quan sát cả đường bóng lẫn cầu thủ chạy cánh cùng lúc. Tuy nhiên, nó lại khiến
chúng ta mất nhiều thời gian để xoay người đuổi theo nếu đối thủ bứt tốc đón đường
chuyền vào khe. Khả năng chúng ta thua trong pha đua tốc độ này là khá cao.
Có thể bạn quan tâm: Các bài tập dành cho cơ ngực hiệu quả
Hãy ý thức về tư thế phòng thủ nhiều hơn. Chọn tư thế cơ thể
xoay theo chiều dọc sân (song song với đường biên dọc), cơ thể hướng mặt về
phía bóng sẽ giúp chúng ta vừa có thể nhìn thấy đường chuyền của tiền vệ đối
phương, vừa sẵn sàng chạy đuổi bóng nếu anh ta chuyền vào khe cho đồng đội băng
lên. Một bất lợi của tư thế đứng này là chúng ta hơi khó quan sát cầu thủ chạy
biên đối phương, nhưng có thể khắc phục bằng cách ngoái đầu nhìn lại phía sau
lưng khi bóng bắt đầu được chuyền đi, đừng chăm chăm chỉ nhìn vào quả bóng. Hãy
xuất phát càng nhanh càng tốt để chiến thắng cầu thủ chạy cánh trong cuộc chiến
tốc độ, ngăn chặn không để anh ta đưa bóng vào phía trong hoặc dứt điểm.
Đôi khi, cầu thủ chạy cánh có thể di chuyển ra khỏi tầm nhìn
của chúng ta. Lúc này, chính việc giữ liên lạc (giao tiếp) thường xuyên với đồng
đội, đặc biệt là trung vệ, sẽ hỗ trợ cho chúng ta vô cùng nhiều. Trung vệ sẽ cảnh
báo cho chúng ta nếu anh ta “đánh hơi” thấy mùi nguy hiểm từ cầu thủ chạy cánh
đối phương.
Chúc anh em thi đấu hiệu quả hơn với những chỉ dẫn được chia
sẻ qua bài viết này.